Endüstri Kuruluşlarının Dağılışında Önemli Unsurlar Nelerdir?

by AlperSarbak | Mar 26, 2024 | Blog

Bir ülkenin ekonomik anlamda kalkınabilmesi, ilerleyebilmesi ve dünya devletleri arasında güçlü bir konuma gelebilmesinde etkili olan en önemli faktör, sanayidir. Sanayisi gelişmiş olan bir ülke, diğer devletler arasında söz sahibi olarak etkin bir hale gelir ve dünya siyasetinde de ekonomisinde de büyük bir pay sahibi olur. Endüstri Kuruluşlarının Dağılışında Önemli Unsurlar arasında hammaddeye yakınlık, iş gücü, pazarlama yöntemleri gibi etkenler önde gelir.

Ülkemiz de özellikle son 50 yıldır sanayi alanında gelişme göstermeye başlamış ve sanayi alanında çalışanların istihdam oranı artmıştır. Bu durum da bizim ülkemizin gelişmekte olduğunun göstergesi olmuştur.

Endüstri Kuruluşlarının Dağılışında Önemli Unsurlar

Sanayi tesislerinin dağılışında ve kurulumunda birden çok faktör etkilidir. Bu faktörler şu başlıklar altında toplanabilir:

1. Ham madde:

Bir bölgede sanayi tesisinin kurulmasında en önemli unsurların başında ham maddeye yakınlık gelmektedir. Ham madde olmadan üretim yapılamayacağı için ham madde bakımından zengin olan ülkeler / bölgeler avantajlı konumdadır. Örneğin gıda sanayisinin yaygın olduğu ülkelerde buğday, ayçiçeği, zeytin gibi tarım ürünleri fazla bulunur. Ülke / bölge, ham madde bakımından yeterli zenginliğe sahip değilse genelde dışarıdan satın alarak sanayi faaliyetlerini yürütür. Bu durumda nakliye üretim maliyetine bir de nakliye ücreti ekleneceği için ürün fiyatı artacak ve talep azalacaktır.

2. Sermaye:

Sanayi tesisi kurup işletebilmek ve işçiye gerekli geliri sağlayabilmek için para yani sermaye en temel gereksinimlerden biridir. Sermaye bakımından gerekli miktarı yakalayamayan ülkeler, geride kalmış veya yeni gelişmekte olan ülkelerdir. Nakit para akışının yüksek olduğu ülkelerde, sanayi daha fazla gelişmiştir. Üretimin en temel unsuru olan hammadde tedariği yapabilmek için sermaye olmazsa olmazdır.

3. Enerji:

Endüstri Kuruluşlarının dağılışında önemli unsurlar arasında enerji de önemli bir etken. Enerji potansiyeli bakımından zengin olan ülkeler, sanayide de ileri gitmişlerdir. Enerji olmadan fabrikalar çalışamaz, ham ve mamul maddeler taşınamaz, makineler işlevini yerine getiremez. Bir ülkede enerji miktarı bolsa veya ucuz yolla elde ediliyorsa o ülkede sanayi ilerler. Her sanayi tesisi aynı enerji türü ile çalışmaz. O nedenle bir yerde hangi fabrikanın kurulacağı ham madde ve enerji türü ile doğrudan ilgilidir. Özellikle kendi elektriğini üreten ülkelerde yatırım yaparak fabrika açmak, elektrik ücretlerinin ucuz olmasından dolayı sizi ekstra olarak kâra geçirebilecek ve bu sebeple üretimini yaptığınız ürünü daha uygun fiyata piyasaya sürebileceksiniz.

4. İş gücü:

Sanayi tesislerin nereye ne şekilde kurulacağını, fabrikalardaki makinelerin nasıl çalışacağını, ham maddelerin nasıl işleneceğini bilen bu konularda uzman ve kalifiye elemanlar sanayinin kuruluşunda ve ilerlemesinde büyük önem taşır. Sanayinin devamlı olabilmesi için konusuna hâkim teknik elemanlara ve süreklilik gösterecek olan işçilere ihtiyaç vardır. Bu nedenle eğitimde teknik eleman ve mühendis yetiştirme konusuna öncelik verilmelidir. Teknolojik yeniliklere uyum sağlayabilen, dışa dönük elemanlar işletmenizi ileriye taşımanın en önemli unsurudur.

5. Ulaşım:

Sanayi tesislerinin kurulmasının ve ilerlemesinin en temel koşullarından birisi de ulaşımdır. Ulaşım imkanları bakımından gelişmiş ülkelerde sanayi daha kolay ilerler, büyür. Ham maddenin temini, taşınması ya da üretilen ürünün kolay bir şekilde pazarlanması için ulaşım büyük önem taşır. Bu nedenle kara, hava, deniz ve demir yolları yapımı bir ülkede öncelikli sıralarda yer alır. Hammadde – Fabrika ve Satış noktası üçlüsünün mümkün oldukça birbirine yakın olması gerekmektedir. Ayrıca ulaşımın bir diğer önemli ayağı da kalifiye personel bulma konusudur. Yerleşim yerlerine uzak olan lokasyonlarda kalifiye çalışan bulmak oldukça zordur.

6. Pazarlama:

Endüstri kuruluşlarının dağılışında önemli unsurlar arasında pazarlama büyük bir etken. Çünkü bir ürünün sadece üretilmesi yeterli değildir. Üretilen ürünün pazar payının olması gerekir. Pazar payı yüksek olan ürünler daha çok üretilirken, dayanma gücü az olan malların üretiminde pazara yakın olmasına dikkat edilir. Bir ürün kaliteli ve dayanıklı ise yurt içinde de yurt dışında da kolay pazar yeri bulur. Özellikle son yıllarda gelişen teknoloji birlikte dijital pazarlamaya oldukça önem verilmesi gerekmektedir. İnovasyona önem verip, ar-ge çalışmalarını gelişen teknolojiye ayak uydurarak geliştiren kuruluşlar kazanmaya daha yakındır. Çok kaliteli bir ürünü çok uygun fiyata satışa çıkartsanız bile, kimsenin bundan haberi olmayacağı için satış gerçekleştirmeniz zor olacaktır. Bu sebeple pazarlama stratejilerini doğru kurgulamalı, doğru zamanda doğru hamleler ile pazarlama faaliyetlerinizi aralıksız olarak devam ettirmelisiniz.

7. Coğrafi koşullar:

Dağlık ve engebeli bir bölgede sanayi tesisi kurmak hem nakliyat açısından hem de ham maddeye ulaşma açısından oldukça risklidir. Bu nedenle genellikle düz ovalarda sanayi tesisleri kurulmuştur. Yine sert iklim koşulları hem ulaşımı hem ham madde teminini hem de fabrika kurulmasını zora sokar. Dolayısıyla iklim bakından ılıman yerler sanayi tesislerinin kurulmasında öncelikli yerlerdir. Sanayi tesisleri büyük yapılar olduğundan dolayı kurulum aşamasında oldukça büyük bir yere ihtiyaç vardır. Güvenlik ve kullanım kolaylığı açısından fabrikalar çok katlı olmazlar, çok katlı olmadığından dolayı rüzgârı oldukça şiddetli bir şekilde hissederler. Bu sebeple ılıman iklime sahip bölgelerde, özellikle kışların ılıman geçtiği lokasyonlarda sanayileşme yapılmaktadır.

Cormind olarak, üretiminizi çağın gereksinimi olan son teknolojiyle buluşturarak üretim verimliliğinizi üst düzeye çıkartacak çözümler sunmaktayız. Anlık üretim takibi yaparak mevcut performansınızın üstüne çıkmak için hemen iletişime geçin; +90 216 706 15 18 | [email protected]

Ürün İzlenebilirliği

by AlperSarbak | Mar 16, 2024 | Blog

Ürün izlenebilirliği, bir ürünün hammaddesinden nihai varış noktasına kadar geçmişini takip etme becerisidir. Bu, seri numarası veya barkod gibi ürünün benzersiz tanımlayıcısını takip ederek yapılabilmektedir. İzlenebilirlik, üretimde aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle önemlidir:

Ürün güvenliği: İzlenebilirlik, bir geri çağırma durumunda kusurlu bir ürünün sorun kaynağının belirlenmesine yardımcı olur. Bu, ürünün piyasadan hızla kaldırılmasını ve tüketicilerin zarar görmemesini sağlamaya yardımcı olmaktadır.

Kalite kontrol: İzlenebilirlik, üreticilerin üretim süreçlerindeki sorunları tespit etmelerine ve düzeltmelerine yardımcı olur. Bu, ürünlerinin kalitesini artırmaya ve geri çağırma riskini azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Uyumluluk: Gıda ve ilaç endüstrileri gibi birçok endüstri, ürünlerin izlenebilirliğini gerektiren katı düzenlemelere tabidir. Üreticiler bir ürün izlenebilirlik sistemi uygulayarak bu yönetmeliklere uygun olduklarından emin olabilmektedirler.

İş sürekliliği: Ürün izlenebilirliği, üreticilerin tedarik zincirlerinde meydana gelen aksaklıklardan kurtulmalarına yardımcı olmaktadır. Doğal bir afet veya üretimi aksatan başka bir olay durumunda izlenebilirlik, üreticilerin halihazırda tedarik zincirinde bulunan ürünleri belirlemelerine ve hızlı bir şekilde yeniden yönlendirmelerine yardımcı olur.

Genel olarak ürün izlenebilirliği, üreticilerin güvenlik, kalite, uyumluluk ve iş sürekliliğini geliştirmelerine yardımcı olabilecek önemli bir araçtır. Ayrıca dijital ürün pasaportu gibi adımlarla da global olarak takip edilmektedir.

Üretimde izlenebilirliğin gerçekleşmesi için uygulanması gereken adımlar;

1. Hedeflerinizi ve amaçlarınızı tanımlayın. Bir ürün izlenebilirlik sistemi uygulayarak ne elde etmeyi umuyorsunuz? Ürün güvenliğini mi, kalite kontrolünü mü yoksa uyumluluğu mu geliştirmek istiyorsunuz? Hedeflerinizi öğrendikten sonra, onlara ulaşmak için bir plan geliştirmeye başlayabilirsiniz.
2. İhtiyaçlarınızı belirleyin. Hangi bilgileri izlemeniz gerekiyor? Bu, sektörünüze ve ürettiğiniz ürünlere bağlı olacaktır. Örneğin, gıda üreticilerinin bileşenlerinin kaynağını takip etmesi gerekebilirken, ilaç üreticilerinin her bir ilaç partisi için üretim sürecini takip etmesi gerekebilir.
3. Doğru teknolojiyi seçin. İzlenebilirlik sistemlerini uygulamak için kullanılabilecek bir dizi farklı teknolojiler vardır. Sizin için doğru teknoloji, ihtiyaçlarınıza ve bütçenize bağlı olacaktır. Bazı yaygın teknolojiler arasında barkodlar, RFID etiketleri ve serileştirme yer alır. Cormind, sizin için tüm seçimleri kolaylaştıracaktır.
4. Sistemi uygulayın. Doğru teknolojiyi seçtikten sonra sistemi uygulamaya koymanız gerekir. Bu, çalışanlarınızı sistemi nasıl kullanacakları konusunda eğitmeyi ve sistemi ihtiyacınız olan bilgileri takip edecek şekilde kurmayı içerir.
5. Sistemi izleyin ve geliştirin. Sistem kurulduktan sonra, düzgün çalıştığından emin olmak için sistemi izlemeniz gerekir. Ayrıca ihtiyaçlarınızı karşılayıp karşılamadığını görmek için sistemi düzenli olarak gözden geçirmelisiniz.

Değer Akışı Haritalama Nedir?

Değer akışı haritası (VSM), bir üretim süreci boyunca malzeme ve bilgi akışını analiz etmek ve iyileştirmek için kullanılan bir yalın üretim tekniğidir. VSM, bir ürün veya hizmetin üretilmesinde yer alan adımların başından sonuna kadar görsel bir temsilidir.

V.S.M.’nin amacı değer akışındaki israfı tespit etmek ve ortadan kaldırmaktır. İsraf, ürün veya hizmete değer katmayan herhangi bir faaliyettir. Buna bekleme, nakliye, denetim ve envanter gibi faaliyetler dahil olabilir. Bu bağlamda, üretim maliyetlerinde azalma sağlanmaktadır.

Değer akış haritası, bir üretim sürecinin verimliliğini ve karlılığını artırmak için kullanılabilecek güçlü bir araçtır. Atıkları belirleyerek ve ortadan kaldırarak üreticiler maliyetleri düşürebilir, kaliteyi artırabilir ve teslim sürelerini kısaltabilir.

Değer akış haritalama hangi Endüstrilere Uygulanabilir?

 VSM, üretim sürecinin olduğu her sektörde uygulanabilir. VSM’nin başarıyla uygulandığı sektör örnekleri:

• Üretim
• İnşaat
• Sağlık Hizmetleri
• Lojistik
• Perakende
• Telekomünikasyon
• Teknoloji

V.S.M., fabrika üretim katından yönetim kurulu odasına kadar bir kuruluşun herhangi bir seviyesinde uygulanabilmektedir. Tek bir sürecin verimliliğini artırmak veya tüm değer zincirini optimize etmek için kullanılır.

Değer akış haritasının faydaları;

• Azaltılmış maliyetler.
• Geliştirilmiş kalite.
• Artan müşteri memnuniyeti.
• Daha kısa teslim süreleri.
• Çalışan bağlılığında artış.
• Geliştirilmiş karar verme.
• Geliştirilmiş inovasyon.

Kuruluşunuzun verimliliğini ve karlılığını artırmanın bir yolunu arıyorsanız, VSM başlamak için harika bir yerdir.

Ürün İzlenebilirliğinin Değer Akışına Katkısı

Ürün izlenebilirliği, üretim için değer akışı haritalamanın önemli bir parçasıdır. Üretim sürecinde değerin eklendiği ve israfın ortadan kaldırılabileceği adımların belirlenmesine yardımcı olur. Üreticiler, değer akışı boyunca malzeme ve bilgi akışını takip ederek verimliliği artırma ve maliyetleri azaltma fırsatlarını belirleyebilir.

Üretimde ürün izlenebilirliğini uygulamanın çeşitli yolları vardır. Yaygın yaklaşımlardan biri, ürünleri tek tek tanımlamak için barkodlar veya RFID etiketleri kullanmaktır. Bu bilgiler daha sonra Cormind Sepex Sistemi kullanılarak üretim süreci boyunca takip edilebilir. Diğer bir yaklaşım ise üretim kayıt defteri gibi kağıt tabanlı bir sistem kullanmaktır; ama günümüzde tavsiye ve tercih edilmemelidir. Belirli bir üretici için en iyi olan özel yaklaşım, şirketin büyüklüğüne, üretilen ürünlerin türüne ve gerekli olan izlenebilirlik düzeyine bağlıdır.

Üretim için değer akışı haritalamasında ürün izlenebilirliğini kullanmanın faydaları:

• Geliştirilmiş verimlilik: Ürün izlenebilirliği, değer akışı boyunca malzeme ve bilgi akışını takip ederek üretim sürecindeki verimsizlikleri belirlemeye yardımcı olabilir. Bu bilgiler daha sonra kolaylaştırılabilecek veya ortadan kaldırılabilecek adımları belirlemek için kullanılabilir. Örneğin, bir üretici bir ürünü üretmek için gereken süreyi takip edebiliyorsa, birleştirilebilecek veya ortadan kaldırılabilecek adımları belirleyebilir. Bu da üretim sürelerinin kısalmasına ve verimliliğin artmasına yol açabilir.
• Azaltılmış maliyetler: Ürün izlenebilirliği malzeme, işçilik ve enerjiden tasarruf etme fırsatlarını belirleyerek maliyetleri düşürmeye yardımcı olabilir. Örneğin, bir üretici üretilen atık miktarını takip edebiliyorsa, üretilen atık miktarını azaltmanın yollarını bulabilir. Bu da atık bertaraf maliyetlerinin azalmasına ve kârlılığın artmasına yol açabilir.
• Geliştirilmiş kalite: Ürün izlenebilirliği, sorunları erkenden tespit edip düzelterek ürünlerin kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Örneğin, bir üretici bir ürünün işlendiği sıcaklığı takip edebiliyorsa, sıcaklık kontrol sistemindeki sorunları tespit edebilir ve üründe sorunlara neden olmadan önce bunları düzeltebilir. Bu da ürün geri çağırmalarının azalmasını ve müşteri memnuniyetinin artmasını sağlayabilir.
• Daha fazla uyumluluk: Gıda ve ilaç endüstrileri gibi birçok endüstri, izlenebilirlik gerektiren katı düzenlemelere tabidir. Üreticiler bir izlenebilirlik sistemi uygulayarak bu düzenlemelere uygun olduklarından emin olabilirler. Bu, onları para cezalarından veya diğer cezalardan korumaya yardımcı olabilir.
• Gelişmiş müşteri memnuniyeti: Müşterilerin güvendikleri şirketlerle iş yapma olasılıkları daha yüksektir. Üreticiler bir izlenebilirlik sistemi uygulayarak kalite ve güvenliğe olan bağlılıklarını gösterebilirler. Bu da müşteri memnuniyetinin ve sadakatinin artmasını sağlayabilir.

Endüstri 4.0’ın Etkileri, Pozitif Yönleri, Zorlukları ve Sonuçları

by AlperSarbak | Feb 28, 2024 | Blog

Fabrikalar, tedarik zincirleri ve mağazalar gibi pek çok alanda Endüstri 4.0 teknolojilerinin kullanım oranı giderek artıyor. Endüstri 4.0’ın Etkileri ile kısa zaman içinde fabrika ve üretim ortamlarında insan sayısının azalacağı; robot, teknoloji, program ve vasıta sayısının ise artacağı tahmin ediliyor.

Endüstri 4.0’ın gündemden düşmesi, önemsiz olması, ortadan kalkmış olması ya da hatalı bir konsept bulunduğundan kaynaklanmıyor. Yeni yılda yeni bir teknoloji ya da konsept ön plana sürülecektir. Sektörü canlı tutmak için, yeni mesajlar vermek amacıyla veya ilaveten yeni icat edilmiş bir şey daha çok heyecan oluşturacağı için. Sanal gerçeklik bunlardan birisi olabilir, hologram olabilir ya da teknoloji de olabilir.

Bu arada Endüstri 4.0 olgunlaşmaya ve yaygınlaşmaya devam edecektir. Daha iyi anlaşılacaktır. Fabrikalar, tedarik zincirleri, mağazalar ve alakalı pek çok alanda kullanım oranları artacaktır. Elde edilen avantajlar da artacaktır. Endüstri 4.0 ile alakalı denenmiş uygulamalar, uzmanlıklar, hazır çözümler, konferanslar, enstitüler ve kaynaklar çoğalacaktır.

İlk aşamada ortamlar sensörler ile donatılacaktır ve onların bilgileri okunacak, toplanacak, kolay aksiyonlar alınacaktır. Sonraki aşamada biriken bilgiler ile engelleyici tedbirler belirlenecektir, süreçiler çok daha akışkan duruma gelecektir, yeni üretim metotları denenmeye başlanacaktır. Robotlar, dronlar, sürücüsüz / otonom vasıtalar (taşımak, kaldırmak ve indirmek amacıyla vb). Fabrika ve üretim ortamlarında insan sayısı giderek azalacak; robot, teknoloji, program ve vasıta sayısı giderek artacaktır.

2020’li senelerde robotlar ve endüstrinin giderek otonomlaşmasını göreceğiz. 2030’lu senelerde suni zekanın fabrikada pek çok süreci optimize edeceğini göreceğiz. 2040’lı senelerde ise fabrikalarla mağaza ve tedarik zincirlerin otonom vasıtalarla servis edileceğini görme ihtimalimiz son derece güçlüdür.

Endüstri 4.0’ın Olumsuz Yönleri

Endüstri 4.0’ın sahip olduğu güzel yanlarının dışında, hayatımızı zora sokacak olumsuz tarafları da mevcuttur. Robotların üretimi devralmasıyla insan gücüne duyulan gereksinim azalacak ve robotlar bir anlamda insanları işlerinden kovacaktır. Bu hal yalnızca fabrikalardaki mavi yakalılar için değil, beyaz yakalılar için de bir risktir. Zira yapay zeka ile robotları kodlayabilen robotlar ve dizayn yapabilen robotlar üretimi devralacaktır.

Endüstri 4.0 prensipleri ile insanlar için yeni meslekler meydana çıkacağı düşünülse bile çoğalan dünya nüfusu nedeniyle bu durum, yine de işsizliğe çare olamayacaktır.

Gelecek ne vaat etmekte?

Üç boyutlu yazıcıların ucuzlaması, olgunlaşması ve yaygınlaşması ile görülmemiş üretim yaklaşımları görülecektir. Nanoteknoloji ve grafen gibi özellikli yeni malzemelerin kullanıma girmesiyle, görülmemiş fabrika dizaynları, yeni mamüller ve yeni kullanım şekilleri hayatımıza girecektir.

Biyoteknoloji, dikey tarım, sentetik biyoloji benzeri hayat bilimleri ve programları hayatımızın yeni normalleri haline gelmiş olacaktır. 2050 ve sonrası için Endüstri 5.0 ile karşılaşmanın mümkün olduğunu söylenebilir. Dolayısıyla Endüstri 4.0 dalgası ve Endüstri 4.0’ın Etkileri 20 – 30 sene devam etmesi öngörülebilir. Ama bu vakit süresince belki bu isimle anılmaz.

Endüstri 4.0’ın Etkileri

İyi Durum: Büyük bir ekonomik kalkınma dalgası yaşanacaktır. Çin, Hindistan ve Afrika’da yeni orta gelir standardı yurttaşların sayısı artacaktır. Otomobil, beyaz eşya, elektronik mamullerin kullanımı kısa sürede artacaktır. Verimi, kaliteyi, elastik üretimi ve tedarik zincirini en iyi yönetenler avantajlı olacaktır.

Kötü Durum: Mavi yakalı ve düşük katma değer beyaz yakalı istihdam üzerinde olumsuz etkisi olacaktır. Robotlar ve algoritmalar pek çok işi otomatik halledebilir duruma gelecektir. Zaman içerisinde personelin yerine geçeceklerdir. Değişime uyum sağlayanlar, yeni yetkinlikler ve roller edinecektir. Bu değişimi fark edemeyen ya da ayak uyduramayanlar ise işsiz kalacaktır.

Endüstri 4.0’ın etkileri hakkında büyüklük ve zamanlama tahmini zor. Fakat seçenek senaryolar düşünmek, buna göre seçenek mümkün stratejiler ilerletmek ve hazırlıklar gerçekleştirme yararlı olacaktır. Genellikle istihdam hali üstünde akıl yormak gerek. Hem de Endüstri 4.0 amacıyla yetkinlikler ilerletmek gerek. Yaygınlaşması amacıyla politikalar ve teşvikler geliştirilebilir.

Sonuçlar

Endüstri 4.0 evrimi / devrimi kaçınılmazdır. İster istihdam yönünden problemler açsın, ister kalkınma bakımından büyüme getirsin, ne olursa olsun, bu yetkinlikler kazanılmak zorundadır. Üreten sektörlerde ve bu mamulleri taşıyan / dağıtan sektörlerde hat safhada otomasyon ve otonomlaşma görülecektir.

Üretim sektörleri bir yandan ürün üretirken, diğer yandan fabrikanın üstünde endüstriyel otomasyon, entegrasyon ve otonomlaşma katmanları oluşacaktır. Bu servisler ürünün kendisi kadar kıymetli duruma gelecektir. Ürün, ürünün bilgileri, üretim vakitcinin bilgileri ve diğer dijital katmanlar, kendi başlarına ticari değer haline gelecektir.

Endüstri 4.0 natural bir gelişim eğrisinin kaçınılmaz devamıdır. Bu bağlamda insansız fabrika otomasyonu çok yakın zamanda gerçekleşecektir. İnsanlarımızın ağır işlerde, tehlikeli işlerde, zehirli işlerde çalışmaması gerekir. İnsanlığın gelişimi bakımından doğru olan budur. Madenlerde, sıcak ve zehirli gazları olan fabrika ortamlarında, ağır yük taşınan depolarda, insan yerine robotların, makinelerin çalışması çok daha uygundur. Rutin işlerde her gün, emekli imkan kadar sık sık çalışmak insanca mı? Hayır, bunun yerine de algoritmalar geçmelidir. Bu insanların sosyal işlerde, uygarlığın geliştirilmesinde, kültür ve sanatta yer almaları çok daha kıymetli ve verimli olacaktır.

Takt Zamanı (Takt Time)

by AlperSarbak | Jan 10, 2024 | Blog

Zaman, yaşamımızın en değerli kaynaklarından biridir. Efektif ve verimli bir şekilde kullanıldığında bireylerin ve kurumların başarılarına olumlu bir etki yapabilmektedir. Zaman yönetimi, bu değerli kaynağın etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiş stratejiler içermektedir. Bu stratejilerden biri de takt zamanı (takt time) olarak dikkat çekmektedir.

Takt Zamanı Nedir?

Takt time nedir? Sorusu, pek çok kişi tarafından merak edilen sorulardan biridir. Takt zamanı, bir üretim hattında bir ürünün ne sıklıkta üretilmesi gerektiğini ifade eden bir ölçüttür. Üretimde takt zamanı müşteri talebini karşılamak için gerekli olan üretim hızını belirlemek için kullanılmaktadır.

Aynı zamanda takt ne demek? Sorusuna yanıt arayanlar için Almanca “takt” kelimesinden türetilen takt zamanı, bir müzik parçasındaki ritim ve zaman çubuğunu ifade etmektedir. Üretim verimliliğini artırmak ve israfı azaltmak için önemli bir ölçüttür.

Takt zamanına göre üretim yapılırsa, üretim hattı müşteri talebini karşılamak için gereken hızda çalışmaktadır. Stokların azalmasına, teslimat sürelerinin kısalmasına ve müşteri memnuniyetinin artmasına yardımcı olmaktadır. Fabrikalarda uçtan uca üretim takibi yapılmasında ve üretim hatlarını optimize etmek için de kullanılmaktadır.

Takt Zamanı Hesaplama

Bir günde üretilmesi gereken ürün miktarının, çalışma süresine bölünmesiyle hesaplanan takt zamanı için takt time hesaplama aşamaları aşağıdaki gibidir.

• Günlük üretim miktarını belirleyin. Miktar, müşteri talebini veya satış tahminlerini yansıtabilir.
• Çalışma süresini belirleyin. Süre üretim hattının çalıştığı saat sayısını ifade eder.
• Takt zamanını hesaplamak için formülü kullanın.

Takt time hesaplama örnekleri pek çok kişi tarafından merak edilirken, örneğin bir üretim hattında günde 100 adet ürün üretiliyor ve çalışma süresi 8 saat (480 dakika) ise takt zamanı aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır.

Takt Zamanı = 100 adet / 480 dakika
= 0,208333 adet/dakika

Takt Time Formülü

Hesaplama yapabilmek için takt time formülü gerekmekte ve bu formül üzerinden bir günde üretilmesi gereken ürün miktarının çalışma süresine bölünmesiyle hesaplama gerçekleştirilebilmektedir. Hesaplama formülü şöyledir.

Takt Time (dakika/adet) = Günlük Üretim Miktarı (adet) / Çalışma Süresi (dakika)

Takt Time İle Performans Hesabı Nasıl Yapılır?

Bu zaman bir üretim hattında bir ürünün bitirilmesi için gereken ideal zamanı ifade etmekte ve müşteri talebini karşılamak için gereken minimum üretim hızını belirlemektedir. Takt time ile performans hesabı çeşitli kriterler kullanılarak yapılmaktadır.

Takt time’ın altında, Takt time’a yakın ve Takt time’ın üzerinde üretim yapmak gibi kriterler belirlenebilmektedir. Üretim hatlarının verimliliğini ve performansını iyileştirmek için kullanılmaktadır. Takt time ile performans hesabı aşağıdaki adımlarla yapılmaktadır.

• Talep miktarı belirlenir.
• Çalışma süresi belirlenir.
• Takt time hesaplanır.
• Üretim hattının gerçek üretim süresi ölçülür.
• Gerçek üretim süresi ile takt time karşılaştırılır.

Takt Time ve Çevrim Süresi Genel Bilgi

Takt.Time, bir üretim sürecinde belirli bir zaman diliminde tamamlanması gereken iş miktarını ifade etmektedir. Üretimdeki iş akışını düzenleme ve sürecin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlama amacını taşımaktadır.

Takt time genellikle gün, vardiya veya saat başına düşen iş miktarını belirlemek için kullanılmaktadır. Çevrim süresi ise bir ürünün veya bir işlemin başlangıcından sonuna kadar geçen toplam süreyi ifade etmektedir.

Bir ürünün talep edilmesinden, tasarım ve üretim süreçlerinden geçişine, müşteriye teslimatına kadar olan süreyi içermektedir. Çevrim süresi, bir sürecin ne kadar sürede tamamlanabildiğini ölçen bir gösterge olarak önemlidir.

Takt Zamanı ve Çevrim Zamanı Arasındaki Fark

Çevrim süresi ve Takt time, genellikle üretim ve iş süreçlerinin yönetimiyle ilgili kavramlardır ve farklı amaçlara hizmet etmektedirler. Takt time ve cycle time, süreçlerin farklı yönlerini ölçmek ve yönetmek için kullanılan farklı kavramlardır.

Takt zamanı daha çok üretim süreçlerine odaklanırken, çevrim zamanı genel olarak bir sürecin veya ürünün başından sonuna kadar geçen süreyi ifade etmektedir.

Çevrim Süresi (Cycle Time)

by AlperSarbak | Jan 10, 2024 | Blog

Günümüzde iş süreçlerini etkili bir şekilde yönetmek ve rekabet avantajını sürdürebilmek, iş dünyasında başarıya ulaşmanın anahtarı olmaktadır. İş süreçlerinin yönetiminde kritik bir rol oynayan faktörlerden biri de Cycle Time (Çevrim Süresi) olarak adlandırılmaktadır.

Çevrim süresi, bir sürecin başlangıcından sonuna kadar geçen zamanı ölçen bir kavram olarak, organizasyonların verimliliğini artırmak, müşteri memnuniyetini güçlendirmek ve maliyetleri minimize etmek için hayati bir öneme sahiptir. Özellikle üretim tesislerinde bu süreyi aşağıya indirmek için bir çok çalışmalar yapılmaktadır.

Çevrim Süresi (Cycle Time) Nedir?

Çevrim süresi (Cycle Time) nedir? Sorusuna yanıt olarak; Çevrim süresi, bir iş sürecinin veya görevin başladığı anından tamamlandığı anına kadar geçen süreyi ifade etmektedir. Özellikle bu süre, bir ürünün tasarımından üretilmesine, bir hizmetin başlatılmasından tamamlanmasına kadar çeşitli iş süreçlerini kapsamaktadır.

Başka bir tabirle cycle time, bir prosesin üreteceği ürünü tamamlama sıklığıdır. Yani bir ürünün başlangıç noktasından yeni bir ürünün tekrar aynı noktada işlem görmek için gelmesine kadar geçen süredir. Çevrim süresi kısa ise iş istasyonu veya üretim hattı daha verimli olmaktadır.

Takt Time ile Çevrim Süresi Arasındaki Fark

Takt zamanı ve çevrim süresi, üretim ve hizmet sektörlerinde kullanılan iki önemli zaman ölçütüdür. Her iki zaman da bir ürün veya hizmetin üretimi için geçen süreyi ölçmektedir. Ancak aralarında bazı önemli farklılıklar bulunmaktadır.

Takt time ve çevrim süresi arasındaki temel fark, takt zamanının ideal bir hızı temsil etmesi, çevrim süresinin ise gerçek bir hızı temsil etmesidir. Takt time üretim sürecinin müşteri talebini karşılayabilmesi için gereken hızı belirlemek için kullanılmaktadır.

Çevrim süresi ise üretim sürecinin verimliliğini değerlendirmek için kullanılmaktadır. Takt time ve çevrim süresi arasındaki ilişki aşağıdaki şekildedir.

• Takt time ≤ Çevrim süresi ise üretim süreci müşteri talebini karşılayabilir.
• Takt time > Çevrim süresi ise üretim süreci müşteri talebini karşılayamaz.

Çevrim Süresi Formülü

Bir ürünün veya hizmetin üretimi için geçen süreyi ölçen bir zaman ölçütü olan cycle time, işleme süresi, hazırlık süresi, yükleme ve boşaltma süresi gibi süreleri içerirken, bir formüle sahiptir ve bu formül üzerinden çevrim süresi hesaplanabilmektedir. Çevrim süresi formülü;

Çevrim Süresi = Toplam Süre / Ürün Sayısı

Formülde toplam süre, üretim sürecinin tüm aşamalarında geçen süreyi ifade ederken, ürün sayısı ise üretim sırasında üretilen ürün sayısını ifade etmektedir.

Çevrim Süresi Hesaplama

Cycle time formülü doğrultusunda çevrim süresi hesaplama için takip edilmesi gereken adımlar ise şöyledir.

• Üretim sürecinin tüm aşamalarında geçen süreyi belirlemek.
• Üretim sırasında üretilen ürün sayısını belirlemek.
• Toplam süreyi ürün sayısına bölmek.

Örneğin bir ürünün işleme süresi 60 saniye, hazırlık süresi 10 saniye ve yükleme ve boşaltma süresi 5 saniye ise çevrim süresi şu şekilde hesaplanmaktadır.

• Toplam Süre = 60 saniye + 10 saniye + 5 saniye = 75 saniye
• Ürün Sayısı = 1
• Çevrim Süresi = 75 saniye / 1 ürün = 75 saniye

Bu durumda bir ürünün üretimi için 75 saniye geçmesi gerektiği anlamına gelmektedir.

Üretim Yönetimi Çevrim Süresi Hesaplama

Üretim yönetiminde çevrim süresi, bir ürünün veya hizmetin tamamlanması için gereken toplam süreyi ifade etmektedir. Süre üretim sürecinin tüm aşamalarını içermektedir. Yani hammaddenin alınmasından, son ürünün müşteriye teslim edilmesine kadar olan tüm süreçler çevrim süresine dahil olmaktadır.

Çevrim süresi, üretim verimliliğini ve etkinliğini değerlendirmek için önemli bir ölçüdür. Düşük çevrim süreleri daha verimli ve daha rekabetçi bir üretim süreci anlamına gelmektedir. Üretim yönetimi çevrim süresi hesaplama şu adımlarla yapılmaktadır.

• Çevrim Süresi = Toplam Üretim Süresi / Ürün Miktarı

Örneğin bir fabrika günde 8 saat çalışarak her saat 100 adet ürün üretiyorsa, toplam üretim süresi 8 saat x 100 adet/saat = 800 adet olmaktadır. Bu durumda çevrim süresi 800 adet / 100 adet = 8 adet/saat olacaktır.

Çevrim süresini azaltmak için sizde akıllı fabrika uygulamaları ile insansız fabrika otomasyonu kullanmaya başlayabilirsiniz. Karanlık fabrika ile üretiminiz 7/24 devam eder. Bu sayede rakipleriniz günlük 8 saat üretim yaparken siz 24 saat üretim yapabilme kapasitesine ulaşmış olursunuz.

Plastik Enjeksiyon Çevrim Süresi Hesaplama

Plastik enjeksiyon cycle time, bir plastik enjeksiyon kalıbında bir parçayı üretmek için gereken toplam süredir. Çevrim süresi aşağıdaki dört ana faktörden etkilenmektedir.

• Kapak kapanma süresi
• Plastiğin kalıba enjekte edilme süresi
• Soğuma süresi
• Kapak açılma süresi

Çevrim süresini hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılabilmektedir.

Çevrim süresi = Kapak kapanma süresi + Plastik enjekte etme süresi + Soğuma süresi + Kapak açılma süresi

Örneğin 15 saniyelik bir kapak kapanma süresi, 30 saniyelik bir plastik enjekte etme süresi, 60 saniyelik bir soğuma süresi ve 10 saniyelik bir kapak açılma süresi olan bir parça için çevrim süresi; Çevrim süresi = 15 s + 30 s + 60 s + 10 s formülü ile 115 saniye olarak belirlenebilmektedir.

Bantlama Makinası Çevrim Süresi

Bantlama makinelerinde metal levha veya profil, bir bant üzerinde hareket ettirilmekte ve bir veya daha fazla bıçak, metali keserek veya tıraşlayarak inceltmektedir. Bu makinelerde cycle süresi, bir metal levha veya profilin makineden geçme süresidir.

Koli veya kenar bantlama makinelerinde cycle time hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılmaktadır.

Çevrim süresi (s) = (Metal kalınlığı (mm) / Bıçak kalınlığı (mm)) * (1 / Bıçak hızı (mm/s))

Örneğin 1 mm kalınlığında bir metal levha, 0,5 mm kalınlığında bıçaklar ile 50 mm/s hızında işleniyorsa çevrim süresi aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır.

Çevrim süresi (s) = (1 mm / 0,5 mm) * (1 / 50 mm/s) = 0,2 s

Bu durumda da metal levha makineden 0,2 saniyede geçmektedir.

Birden Fazla Çeşit Üretiminde Çevrim Süresi

Bir üretim tesisinde birden fazla çeşit ürün üretiliyorsa çevrim süreleri birbirinden farklı olabilmektedir. Özellikle bu durumda, üretim hattının verimliliğini artırmak için çevrim sürelerini dengelemek gerekmektedir.

Çevrim sürelerini dengelemek için uygulanabilecek yöntemler arasında aşağıdaki uygulamalar yapılmalıdır.

• Ürünleri çevrim sürelerine göre sıralamak
• Ürünlerin üretim sırasını değiştirmek
• Ekipmanların kapasitesini artırmak

Enjeksiyon Çevrim Süresi Formülü

Enjeksiyon makinelerinde cycle time bir plastik parçanın üretilmesi için geçen süredir. Plastik malzemenin türü ve özellikleri, kalıbın şekli ve boyutları, makinenin kapasitesi gibi durumlara bağlı olarak bu süre değişiklik gösterebilmektedir. Fabrikalarda durum izleme için oldukça ideal bir formüldür.

Enjeksiyon çevrim süresi formülü şöyledir.

Çevrim süresi (s) = (Hazırlık süresi (s) + Erime süresi (s) + Basma süresi (s) + Soğuma süresi (s))

Örneğin bir enjeksiyon makinesinde, hazırlık süresi 10 saniye, eritme süresi 20 saniye, basma süresi 30 saniye ve soğuma süresi 40 saniye ise çevrim süresi 100 saniye olmakta ve bir plastik parça üretimi için 100 saniye gerekmektedir.

Freze Makina Çevrim Time

Freze makinasının çevrim süresi, işlenen malzeme, takım değişimi, hız ve kesici uç kullanımı gibi faktörlere bağlı olmaktadır. İş parçasının farklı yüzeylerinin işlenme sürelerinin dikkate alınması gerekmektedir.

Freze makina çevrim süresi formülü aşağıdaki gibidir:

Çevrim süresi (s) = (Hazırlık süresi (s) + İşleme süresi (s))

Montaj Hattı Dengeleme Çevrim Süresi Hesaplama

Montaj hatlarında birden fazla parçanın bir araya getirilmesi ile bir ürün üretilmektedir. Özellikle bu hatlarda parçaların montaj sürelerinin birbirine eşit olması istenmektedir. Böylece hattaki bekleme süreleri azalmakta ve üretim verimliliği artmaktadır.

Montaj hattında çevrim süresini dengelemek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilmektedir.

• Parçaların montaj sırasını değiştirmek
• Parçaların montaj işlemlerini birleştirmek
• Ekipmanların kapasitesini artırmak

Montaj hattında çevrim süresini hesaplamak için aşağıdaki formül kullanılmaktadır.

Çevrim süresi (s) = (En uzun montaj süresi (s) / Hattaki parça sayısı)

Otomotiv Montaj Hattındaki Cycle time

Bir otomobil montaj hattında otomobilin bir istasyondan diğerine geçmesi için gereken süre 25 saniyedir. Günde 8 saat boyunca 100 adet otomobil üretilmektedir. Örnek olarak verilen bu durumda hattın toplam üretim kapasitesi altta belirttiğimiz gibi hesaplanmaktadır.

• Üretim kapasitesi (adet/gün) = Hat hızı (adet/saniye) * Çalışma süresi (saniye/gün)
• Üretim kapasitesi (adet/gün) = 1 / 25 saniye * 8 saat * 60 dakika * 60 saniye
• Üretim kapasitesi (adet/gün) = 120 adet/gün

Planya ve Kalınlık Makinası Çevrim Süresi

Bir planya ve kalınlık makinesinde 100 mm kalınlığında bir metal levha 5 mm kalınlığında işleniyorsa bu işlem için gereken süre 15 saniyedir. Bu durumda planya ve kalınlık makinası çevrim süresi şu şekilde hesaplanmaktadır.

• İşleme hızı (mm/saniye) = İşlenmiş parça kalınlığı (mm) / İşleme süresi (saniye)
• İşleme hızı (mm/saniye) = 5 mm / 15 saniye
• İşleme hızı (mm/saniye) = 0,33 mm/saniye

Plc Cycle Time

PLC’ler, endüstriyel kontrol sistemlerinde kullanılan dijital kontrolörlerdir. Sensörlerden gelen verileri yorumlayarak ve aktüatörlere sinyaller göndererek makinelerin çalışmasını kontrol etmektedir. PLC çevrim süresi, bir komutun işlenerek bir çıktı üretilmesi için geçen süredir.

PLC’lerde çevrim süresi genellikle 1-10 mikrosaniye arasındadır. Ancak bazı PLC’lerde bu süre daha da kısa veya daha uzun olabilmektedir.

Mom Sistemi

by AlperSarbak | Dec 25, 2023 | Blog

Modern üretim süreçleri karmaşıklığı ve rekabeti artırmakta, bu da işletmeleri daha verimli, esnek ve rekabetçi olmaya yönlendirmektedir. Yaşanan zorluklarla başa çıkabilmek için endüstriyel işletmeler Manufacturing Operation Management (MOM) sistemlerine yönelmektedir. MOM, üretim operasyon yönetimi konusunda bir dizi yazılım ve sistem entegrasyonunu ifade etmektedir.

Mom Nedir?

MOM’un açılımı Manufacturing Operations Management’tır. Üretim süreçlerini bütünsel olarak yönetmek için kullanılan bir yazılım ve donanım sistemidir. MOM sistemleri, üretim planlama, üretim yönetimi, proses kalite kontrol, bakım, arıza ve envanter yönetimi gibi farklı alanları kapsayabilmektedir.

Üretim operasyon yönetimi ise bir işletmenin üretim süreçlerini tasarlamak, planlamak, uygulamak ve kontrol etmekle ilgili bir yönetim disiplinidir. İşletmenin kaynaklarını en verimli şekilde kullanarak, müşteri gereksinimlerini karşılayan ürünler ve hizmetler üretmeyi amaçlamaktadır.

Mom Uygulama Alanları

Üretim operasyon yönetim sistemleri, farklı sektörlerde ve ölçeklerde işletmeler tarafından kullanılmaktadır. M.O.M. Sistemlerinin yaygın olarak kullanıldığı sektörler arasında otomotiv, havacılık, elektronik, ilaç ve gıda yer almaktadır. Manufacturing Operation Management uygulama alanları içerisinde bu sistemler, üretim planlama, üretim yönetimi, kalite kontrol, bakım ve arıza yönetimi, envanter yönetimi ve tedarik zinciri yönetimi gibi işlevleri destekleyebilmektedir.

MOM Systems, farklı ölçeklerde işletmeler tarafından da kullanılmaktadır. Küçük işletmeler için Manufacturing Operations Management sistemleri genellikle bulut tabanlı olarak sağlanmaktadır. İşletmelerin üretim süreçlerini yönetmek için ihtiyaç duydukları temel işlevleri sunmaktadır.

Büyük işletmeler için MOM sistemleri ise genellikle özel olarak geliştirilmekte ve bu sistemler işletmelerin özel ihtiyaçlarına göre uyarlanabilmektedir.

Mom Faydaları Nelerdir?

MOM sistemleri, işletmelerin üretim süreçlerini daha verimli ve etkin hale getirmelerine yardımcı olmak için güçlü bir araçtır. Bu sistemler işletmelerin çeşitli avantajları elde etmelerine olanak tanımaktadır. Mom faydaları arasında şunlar yer almaktadır.

• Üretim süreçlerini tek bir platformda birleştirerek işletmelerin üretim süreçlerini daha iyi yönetmesine yardımcı olmaktadır.
• İşletmelerin üretim planlamasını, üretim yönetimini, kalite kontrolünü, bakım ve arıza yönetimini ve envanter yönetimini daha verimli bir şekilde gerçekleştirmesine olanak tanımaktadır.
• Üretim kalitesini ve müşteri memnuniyetini artırmaya yardımcı olmaktadır. İşletmelerin üretim süreçlerini gerçek zamanlı olarak izlemesine ve analiz etmesine olanak tanıyarak, üretim hataları ve müşteri şikayetlerini azaltmasını sağlamaktadır.
• İşletmelerin maliyetlerini düşürmesine yardımcı olmaktadır. İşletmelerin üretim süreçlerini daha verimli hale getirmesine ve israfı azaltmasına olanak tanıyarak maliyetleri düşürmeyi sağlamaktadır.
• İşletmelerin risklerini azaltmasına da yardımcı olmaktadır. Özellikle işletmelerin üretim süreçlerini gerçek zamanlı olarak izlemesine ve analiz etmesine olanak tanıyarak, üretim kesintilerini ve diğer riskleri azaltmasını sağlamaktadır.
• İşletmelerin rekabet gücünü artırmasına yardımcı olan bu sistemler, işletmelerin üretim süreçlerini daha verimli ve etkin hale getirmesine ve müşteri memnuniyetini artırmasına olanak tanıyarak, rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olmaktadır.

Mes İle Mom Arasındaki Farklar Nelerdir?

MES ve MOM, üretim süreçlerini yönetmek için kullanılan yazılım ve donanım sistemleridir. Ancak iki sistem arasında bazı temel farklılıklar bulunmaktadır. MES (Üretim Yürütme Sistemi), üretim sürecinin gerçek zamanlı olarak izlenmesini ve kontrol edilmesini sağlayan bir sistemdir.

MES sistemleri, makine performansı, ürün kalitesi, envanter seviyeleri ve diğer üretim verilerini toplar ve analiz etmektedir. Bu verileri kullanarak üretim yöneticileri üretim sürecini optimize edebilmekte, sorunları tespit edebilmekte ve önleme planları geliştirebilmektedir.

MOM (Üretim İşlemleri Yönetimi) ise, üretim sürecinin tüm yönlerini kapsayan daha kapsamlı bir sistemdir. MOM sistemleri, MES sistemlerinin yanı sıra üretim planlama, kalite kontrol, bakım ve arıza yönetimi gibi işlevleri de destekleyebilmektedir.

Üretim operasyon yönetim sistemleri, işletmelerin üretim süreçlerini daha verimli ve etkin hale getirmelerine yardımcı olmaktadır.