Üretim süreçlerinin kalitesini ve verimliliğini artırmak için önemli bir araç olan proses kalite kontrol yönteminin etkin bir şekilde uygulanması, işletmelerin rekabet gücünü artırmasına ve sürdürülebilir bir şekilde büyümesine katkıda bulunmaktadır. Genel olarak Process Quality Control olarak adlandırılmakta olup, kısaltması; P.Q.C. ‘dir.
Proses Kalite Kontrol Nedir?
Proses kalite kontrol nedir? Sorusuna yanıt olarak; Bir üretim sürecinin, ilgili standartlara ve müşteri beklentilerine uygunluğunun sağlanmasını ifade etmektedir. Üretim sürecinin her aşamasının, belirlenen kriterlere göre kontrol edilmesi yoluyla gerçekleştirilmektedir. Üretim yönetim sistemleri ile maksimum bir uyum içerisinde çalışmaktadır.
Process Quality Control, ürün kalitesinin ve üretim verimliliğinin artırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Proses kalite kontrolün temel amacı, üretim sürecinin sürekli olarak iyileştirilmesini sağlamaktır. Bu amaçla proses kalite kontrol aşağıdaki hedefleri gerçekleştirmektedir.
- Üretim sürecindeki hataların ve kusurların azaltılmasına yardımcı olur. Ürün kalitesinin artmasına ve müşteri memnuniyetinin sağlanmasına katkıda bulunur.
- Üretim sürecinin daha verimli bir şekilde yürütülmesine yardımcı olur. Üretim maliyetlerinin azaltılmasına ve kârlılığın artmasına katkıda bulunur.
- Müşteri beklentilerinin karşılanmasına yardımcı olur. Müşteri memnuniyetinin sağlanmasına ve müşteri sadakatinin oluşmasına sebebiyet verir.
- Üretim sürecindeki iş güvenliği ve çevre koruma risklerinin azaltılmasına da yardımcı olmaktadır.
Proses Kalite Kontrol Yöntemleri Nelerdir?
Üretim sürecinin istenen kaliteyi üretip üretmediğini belirlemek için kullanılan çeşitli yöntemleri içermekte ve bu yöntemler sürecin değişkenliğini azaltarak, hataları tespit ederek ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlayarak kaliteyi iyileştirmeyi amaçlamaktadır.
Proses kalite kontrol yöntemleri genel olarak iki kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar;
- İstatistiksel proses kontrolü (SPC) yöntemleri, istatistiksel teknikler kullanarak sürecin değişkenliğini ölçer ve analiz eder. SPC yöntemleri, prosesin kontrol altında olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
- Non-SPC yöntemleri ise SPC yöntemlerine göre daha basit ve daha az teknik bilgi gerektirir. Non-SPC yöntemleri, prosesin değişkenliğini azaltmak ve hataları tespit etmek için kullanılır.
Proses kalite kontrol yöntemlerinin bazı yaygın örnekleri arasında ise şunlar yer almaktadır.
- Kontrol diyagramları
- Kontrol listeleri
- Pareto analizi
- Sebep-sonuç diyagramları
Bu yöntemler, üretim süreçlerinde kaliteyi iyileştirmek için önemli bir araçtır. Maliyetleri düşürmek, müşteri memnuniyetini artırmak ve rekabet gücünü korumak için kullanılabilmektedir.
Proses Kalite Kontrol Planı
Proses kalite kontrol planı (Process Quality Control Plan), bir üretim sürecinin kalitesini kontrol etmek için kullanılan bir belgedir. PQCP aşağıda belirttiğimiz önemli bilgileri içermektedir.
- Prosesin adı, amacı, girdileri ve çıktıları
- Prosesin özellikleri, istenilen değerler ve kabul edilebilir sınırlar
- Kontrol yöntemi, kullanılacak istatistiksel araç ve yöntemler
- Her kontrol yönteminin ne sıklıkla kullanılacağı
- Kontrol sonuçlarının nasıl değerlendirileceği ve hangi düzeltmelerin yapılacağı
Process kalite kontrol planının amacı, prosesin kontrol altında olup olmadığını belirlemek ve herhangi bir sapma olması durumunda gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlamaktır. Giriş kalite kontrolü, ara kontrol ve finalize kontrol olarak planlama yapmak mümkündür. PLM olarak adlandırılan ürün yaşam döngüsü boyunca bu işlemler devam eder. PQCP’nin faydaları arasında kaliteyi iyileştirme, maliyetleri düşürme, müşteri memnuniyetini artırma ve rekabet gücünü korumak yer almaktadır. PQCP, aşağıda belirttiğimiz çeşitli üretim süreçlerinde kullanılmaktadır.
- Montaj
- Üretim
- Test
- Paketleme
- Depolama
Process Quality Control Plan, bir üretim sürecinin kalite puanını analiz etmek için önemli bir araçtır. P.Q.C.P.’nin doğru bir şekilde hazırlanması ve uygulanması, prosesin kalite seviyesini iyileştirmeye ve maliyetleri düşürmeye yardımcı olmaktadır.
İstatiksel Kalite Kontrol
İstatiksel Kalite Kontrol (SPC), bir üretim sürecinin kalitesini kontrol etmek için kullanılan istatistiksel tekniklerin bir koleksiyonudur. S.P.C., sürecin değişkenliğini ölçmekte ve analiz etmektedir. Sürecin kontrol altında olup olmadığını belirlemek ve herhangi bir sapma olması durumunda gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlamaktadır. Doğru veriye ulaşmak için çıktı aşamalarının birbirleriyle entegrasyonunun mükemmel sağlanması gerekmektedir. Bu entegrasyon sayesinde veriler kusursuz olarak toplanmaktadır. Doğru veri olmazsa istatiksel olarak bir kontrol yapmak mümkün değildir. SPC’nin faydaları arasında şunlar yer almaktadır.
- Sürecin değişkenliğini azaltarak ve hataları tespit ederek kaliteyi iyileştirmeye yardımcı olur.
- Kaliteli ürünler üretmek, hataların düzeltilmesine ve yeniden üretime gerek duyulmasını önleyerek maliyetleri düşürmeye yardımcı olur.
- Kaliteli ürünler, müşteri memnuniyetini artırmaya yardımcı olur.
- Kaliteli ürünler, rekabet gücünü korumaya yardımcı olur.
