Malzeme ihtiyaç planlaması (Material Requirements Planning – MRP), işletmelerde verimliliği artırmak için tasarlanmış yazılım tabanlı entegre bilgi sistemlerinden biridir.
Bir malzeme gereksinimleri planlama bilgi sistemi, bir satış tahminini yerine getirmek için gerekli makine ve işgücü birimlerinin varsayımları göz önüne alındığında, hammadde teslimatlarını ve miktarlarını planlamak için kullanılan satış tahmini tabanlı bir sistemdir.
Malzeme ihtiyaç planlaması, yöneticilere anlamlı veriler sağlamak için bilgisayar ve yazılım teknolojisini kullanan işletmeler için verimlilikte iyileşme sağlayan en eski entegre bilgi sistemidir. Bu tür sistemlerin ortaya çıkmasıyla, üretim verimliliği büyük ölçüde arttırılabilinmektedir. Veri analizi ve onu yakalama teknolojisi daha karmaşık hale geldikçe, MRP‘yi üretim sürecinin diğer yönleriyle bütünleştirmek için daha kapsamlı sistemler geliştirilmiştir.
İmalatta Malzeme İhtiyaç Planlaması
Malzeme listesi (BOM), MRP için önemli bir girdidir. BOM, nihai ürün (bağımsız talep) ve bileşenler (bağımlı talep) arasındaki ilişkiyi belirtir. Bağımsız talep, tesis veya üretim sisteminin dışından gelen talep olup, bileşenlere olan talep ise talep yönelimidir.
Şirketler, satın aldıkları malzeme türlerini ve miktarlarını stratejik olarak yönetmeli, hangi ürünlerin üretileceğini ve hangi miktarlarda üreteceklerini planlamalıdır. Mevcut ve gelecekteki müşteri taleplerini karşılayabilmeyi en düşük maliyetle mümkün kılmalıdır. Malzeme İhtiyaç Planlaması, şirketlerin üretim, satın alma ve teslimat faaliyetleri planlamalarını sağlayarak düşük stok seviyelerini korumalarına yardımcı olur. Bu alanlardan herhangi birinde kötü bir karar verilmesi şirketin para kaybetmesine neden olacaktır. Uygun envanter seviyelerini koruyarak, üretim organizasyonları, üretimlerini artan ve azalan talebe daha iyi ayarlamak için yetkilendirilir. Ayrıca üretim planlanmasının temel ilkeleri hakkında bilgi sahibi olunması, imallatta malzeme ihtiyacını daha kaliteli ve hatasız yapılmasına sebep olur.
MRP, hem dış tedarikçilerden satın alınan ürünlere hem de dahili olarak üretilen ve daha karmaşık öğelerin bileşenleri olan alt gruplara uygulanabilir.
mrp verileri
Malzeme İhtiyaç Planlaması ile Göz önüne Alınan Veri Türleri
Bir MRP şemasında dikkate alınması gereken veriler:
- Oluşturulan son ürün: Buna bazen bağımsız talep veya BOM’da Seviye “0” denir.
- Bir seferde ne kadar gerekli olduğu.
- Miktarın, talebi karşılamak için yeterli olup olmadığı.
- Depolanan malzemelerin raf ömrü.
- Envanter durum kayıtları: Halihazırda stokta mevcut olan net materyallerin ve tedarikçilerin siparişindeki materyallerin kayıtları.
- Malzeme faturaları: Her bir ürünü yapmak için gereken malzemelerin, bileşenlerin ve alt montajların detayları.
- Planlama verileri: Bu, rotalama, işçilik ve makine standartları, kalite ve test standartları, çalışma hücresi ve komutları, lot boyutlandırma teknikleri (yani sabit lot büyüklüğü, lot gibi öğeleri üretmek için tüm kısıtlamaları ve talimatları içerir) atık yüzdeleri ve diğer girdiler.
MRP’nin Yararları Nelerdir?
Material Requirements Planning sistemleri imalatçı firmalara bir dizi potansiyel fayda sunmaktadır. Başlıca faydalardan bazıları;
- Üretim yöneticilerine envanter seviyelerini ve ilgili taşıma maliyetlerini en aza indirgeme
- Malzeme gereksinimlerini izleme
- Siparişler için en ekonomik lot boyutlarını belirleme
- Güvenlik stoku için gereken miktarları hesaplama
- Çeşitli ürünler arasında üretim zamanı tahsis etme ve gelecek için planlama yapmadır.
MRP Sisteminin Dezavantajları Nelerdir?
Malzeme İhtiyaç Planlaması sistemlerinin ayrıca birkaç potansiyel dezavantajı vardır. İlk olarak, MRP doğru girdi bilgisine güvenir. Küçük bir işletme iyi stok kayıtları tutmamışsa veya ilgili tüm değişikliklerle birlikte malzeme faturalarını güncellememişse, material requirements planning sisteminin çıktılarında ciddi sorunlarla karşılaşabilir. Sorunlar, eksik parçalardan ve aşırı sipariş miktarlarından zamanlama gecikmelerine ve eksik teslim tarihlerine kadar değişebilir. En azından, bir mrp sistemi etkili bir şekilde çalışmak ve faydalı bilgiler üretmek için doğru bir ana üretim programına, iyi teslim süresi tahminlerine ve mevcut envanter kayıtlarına sahip olmalıdır.
MRP ile ilişkili diğer bir potansiyel dezavantaj, sistemlerin zor, zaman alıcı ve uygulamanın maliyetli olabilmesidir. MRP uygulamasının çalışmasını sağlamanın anahtarı, etkilenen tüm çalışanlara eğitim ve öğretim sağlamaktır. Güç tabanı yeni bir malzeme ihtiyaç planlaması sisteminden etkilenecek kilit personeli belirlemek erken tedbir için önemlidir. Bu insanlar, planın satın alınabilmesi için yeni sistemin esaslarına ikna olmuş ilk kişiler arasında olmalıdır.
Kilit personel, kişisel olarak yeni sistem tarafından herhangi bir alternatif sistemden daha iyi hizmet vereceklerine ikna edilmelidir. Çalışan Malzeme İhtiyaç Planlaması sistemlerini kabul etmeyi geliştirmenin bir yolu, ödül sistemlerini üretim ve stok yönetimi hedeflerini yansıtacak şekilde ayarlamaktır.
Ürünümüz Sepex hakkında detaylı bilgi edinmek için aşağıdaki görsele tıklayabilirsiniz.
sepex bilgi al
